İnfertil Çiftin Değerlendirilmesi

İnfertilite yönünden kadının değerlendirilmesinde genel muayene ve üreme organlarına yönelik muayene, infertilitenin nedeninin saptanması yönünden büyük önem taşır. Doktor, ilk görüşmede dikkatli ve kapsamlı bir öykü alır, çiftin daha önceden yapılmış olan tetkikleri varsa bunları inceler. Görüşme ve anne adayının muayenesi sonrasında baba adayından sperm tahlili istenebilir.

İnfertilite süresi, varsa daha önceki gebelikler, uygulanmış olan tedaviler, ameliyatlar, adet düzeni,  ilaç kullanım durumu, kullanılan doğum kontrol yöntemleri, geçirilmiş enfeksiyonlar (verem, sarılık vs), sigara, alkol vb alışkanlıkları değerlendirilir. Muayenede, rahim ağzı hastalıklarının önceden tanımlanmasını sağlayan sürüntü testinin (Pap-smear) alınması da önemlidir.

Kadının muayenesi, kısırlık tedavisinde gebe kalabilme şansını ve tedavi planını belirleyebilmek yönünden büyük önem taşır. Doktorun yapacağı muayene ile;

• Yumurtalık rezervi
• Doğuştan olan anormalliklerin varlığı,
• Yumurtalıklarda  kist olup olmadığı,
• Rahmin yapısı
• Rahim iç tabakasında miyom veya polip gibi yer kaplayan oluşumların olup olmadığı değerlendirilir.

Tüplerin açık olup olmadığı ultrason ile görülmez, o yüzden tüplerin açık olup olmadığını göstermek için rahim filmi (histerosalpingografi) çekilmesi gerekir.

Erkeğin değerlendirilmesi yapılırken önceden uygulanan tedaviler, başka merkezlerde yapılmış yardımcı üreme tekniklerine ait bilgiler, eşe ait incelemeler ve tedaviler değerlendirilir. Erkek infertilitesi tedavisinde son yıllar içinde uygulanan teknikler ile hızlı bir ilerleme kaydedilmiştir. Özellikle mikroenjeksiyon tekniği, daha önceden tedavi edilemeyen erkeğe ait birçok infertilite faktörüne çözüm getirmiştir.

Sistemik hastalıklara yönelik incelemede hastanın şeker hastalığı, sinir sistemine ait hastalıklar, ateşli hastalıklar, testis iltihaplanması, cinsel ilişki ile bulaşan hastalıklar, geçirip geçirmediği sorgulanır. Baba adayının işi dolayısıyla kimyasal maddelere, radyasyona maruz kalıp kalmadığı ve alkol, sigara kullanımı, varikoselin var olması ve ailevi kısırlık araştırılır. Bu faktörler sperm üretimini kötü yönden etkiledikleri için önemlidir. Aynı zamanda çocukluk ve gelişme dönemlerine ait kriplorşitizm (testislerin kasık kanalı içinde kalması, zamanında torbaya inmemesi) ve düzeltilmesi için yapılan orşiopeksi ameliyatı, fıtık ameliyatları, penise, idrar kanalına veya testislere ait geçirilmiş ameliyatlar sorgulanır.

Sonuç olarak infertil bir çift başvurduğunda  4 bölge araştırılır.

1-Rahim (Ultrason, HSG)

2-Yumurtalık (FSH,LH,E2,Prolaktin, TSH, AMH, Progesteron, Ultrason)

3-Tüpler (HSG)

4-Spermiyogram

Bu testler infertil çiftin araştırılmasında kullanılan olmazsa olmaz temel testlerdir.